Sinds 1981 dé leverancier voor rietdekkers met meer dan 5.500 producten
Sinds 1981 dé leverancier voor rietdekkers
- Home
- Wet,- en regelgeving
Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
Bron: Vakfederatie Rietdekkers
Op 1 januari 2024 wordt de Wkb van kracht. Dat is volgens Hugo de Jonge, de
verantwoordelijke minister noodzakelijk omdat ook de nieuwe
omgevingsvergunning dan van kracht wordt en de Wkb daar een onderdeel van
is. Wat zijn de consequenties van de Wkb voor de rietdekker, wij hebben het onze
advocaat gevraagd.
(Karel Boersma, van Bierman Advocaten).
De Wkb bestaat uit twee onderdelen,
1- Wijziging van de kwaliteitsborging en
2- Verbetering van de positie van de bouwconsument.
1- kwaliteitsborging
De wijziging van de kwaliteitsborging houdt in dat de gemeente bij de aanvraag van een omgevings-vergunning voor het bouwen, de aanvraag niet meer toetst op bouwkwaliteit. Wel beoordeelt de gemeente of de aanvraag voldoet aan het bestemmingsplan, de redelijke eisen van welstand etc. Ook tijdens de bouw hoeft de gemeente de kwaliteit van de bouwwerkzaamheden niet meer te controleren. Pas als het werk klaar is om te worden opgeleverd toetst de gemeente, aan de hand van het opleverdossier van de kwaliteitsborger, of het bouwwerk voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit. Zo ja, dan geeft de gemeente een gebruiksvergunning af, waarna het bouwwerk in gebruik mag worden genomen.
De kwaliteitsborging vindt voorafgaand aan en tijdens de uitvoering van de bouwwerkzaamheden plaats door een (van de bouwpartijen) onafhankelijke partij, de kwaliteitsborger. Deze houdt toezicht op de kwaliteit van het werk en controleert of dit voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit.
De kwaliteitsborger doet dit door voor aanvang van de werkzaamheden het ontwerp te controleren en tijdens de bouw toezicht te houden.
- Als het werk gereed is levert de kwaliteitsborger een opleveringsdossier ‘bevoegd gezag’ in bij de gemeente. De gemeente controleert aan de hand van dit dossier of het werk voldoet aan de daarvoor geldende eisen en geeft vervolgens een gebruiksvergunning af. Overigens mag de gemeente, net als nu, tijdens de uitvoering van de werkzaamheden nog wel controles uitvoeren en gegevens opvragen.
- De wijziging van de kwaliteitsborging geldt niet voor alle bouwwerken. Dit geldt alleen voor vergunningplichtige bouwwerken die in de ‘gevolgklasse 1’ vallen. Hieronder vallen grondgebonden
woningen (dus geen appartementen) en kleine bedrijfsgebouwen. Ook monumenten vallen hier niet onder. - Het is de bedoeling dat dit per 1 januari 2024 in werking treedt met uitzondering van verbouwingen, daarvoor gaat de wet per 1 juli 2024 gelden.
- Het ijkpunt is het moment waarop de omgevings-vergunning is aangevraagd.
- Voor bouwwerken waarvoor de omgevingsvergunning voor 1 januari (of 1 juli i.g.v. verbouwingen) 2024 is aangevraagd geldt dit onderdeel van de wet dus nog niet.
2- Verbetering positie bouwconsument
De verbetering van de positie van de bouwconsument geldt voor alle bouwwerken. Dus ook voor kleine
verbouwingen, monumenten, appartementsgebouwen etc. De verbetering vindt plaats door een wijziging van
het Burgerlijk Wetboek. De wijzigingen/verbeteringen zien op de volgende onderdelen:
- De waarschuwingsplicht van de aannemer wordt aangescherpt;
- De aannemer blijft na de oplevering ook aansprakelijk voor gebreken die bij de oplevering van het werk niet zijn gemeld;
- Bij de oplevering van het werk moet de aannemer een opleverdossier ‘consument’ aanleveren;
- Bij de nieuwbouw van een woning in opdracht van een consument moet de aannemer wijzen op de gevolgen van een eventueel faillissement voor de nakoming van de aannemingsovereenkomst. Tevens dient de aannemer daarbij aan te geven welke zekerheden hij daarvoor kan aanbieden;
- De 5%-regeling bij de nieuwbouw van een woning in opdracht van een consument wordt aangescherpt.
De punten 4 en 5 zijn voor een rietdekker niet van belang, omdat deze geen woningen zal bouwen.
Deze regels gaan per 1 januari 2024 gelden voor aannemingsovereenkomsten die op en na die dag worden gesloten.
PS. Het begrip “bouwconsument” kan leiden tot misverstanden. De wetgever heeft hiermee niet alleen een ‘consument’ bedoeld, maar iedere opdrachtgever van een aannemer. Dus ook hoofdaannemers,
bedrijven, overheden, etc.
De gevolgen voor de rietdekker zijn:
Ad. 1 - kwaliteitsborging
Naar verwachting zal een kwaliteitsborger aan de rietdekkers vragen om bewijsstukken waaruit de kwaliteit en herkomst van de door de rietdekker gebruikte materialen blijkt. Denk hierbij aan een kwaliteitsverklaring van het verwerkte riet.
Verder zal men om bewijsstukken vragen waaruit blijkt dat het werk is gerealiseerd volgens de eisen van het Bouwbesluit. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit een werkbeschrijving ondersteund met foto’s die tijdens de uitvoering van het werk zijn gemaakt.
De door de rietdekker aan te leveren informatie zal afhangen van het door de rietdekker zelf gehanteerde systeem van kwaliteitsborging en het ‘instrument’ van kwaliteitsborging dat de kwaliteitsborger hanteert.
Met het ‘instrument’ van kwaliteitsborging wordt bedoeld een door een marktpartij, zoals KOMO of Woningborg, aangeboden methode van kwaliteitsborging.
Naar verwachting zal worden gevraagd om:
- Kwaliteitsverklaring gebruikte materialen;
- Bewijsstukken waaruit blijkt dat het werk is uitgevoerd volgens het Bouwbesluit/de overeenkomst.
Ad. 2 - verbetering positie bouwconsument
- Aanscherping waarschuwingsplicht.
Dit houdt kort samengevat in dat een rietdekker altijd schriftelijk moet waarschuwen voor eventuele fouten in opdrachten, instructies, ongeschikte ondergrond afkomstig van een opdrachtgever. De rietdekker moet dit ook tijdig doen en aangeven wat de gevolgen zijn voor de deugdelijkheid van het werk.
PS. Altijd schriftelijk waarschuwen, bij voorkeur al in de offerte voor te geringe hellingshoek, bomen, etc. - Gewijzigde aansprakelijkheid aannemer.
Deze wijziging houdt in dat de rietdekker na de oplevering van het werk aansprakelijk blijft voor gebreken die bij de oplevering niet zijn ontdekt, tenzij de gebreken niet aan de rietdekker zijn toe te rekenen.
PS. Een goed proces-verbaal van oplevering is belangrijk; Vastlegging van de uitgangspunten voor het werk en bewijs dat het werk goed is uitgevoerd is van belang. - Opleverdossier consument
Bij de mededeling dat het werk gereed is om te worden opgeleverd dient de hoofdaannemer een opleverdossier ‘consument’ aan diens opdrachtgever te verstrekken. Het dossier bevat gegevens en bescheiden die volledig inzicht geven in de nakoming van de overeenkomst door de hoofdaannemer en de te dien aanzien uitgevoerde werkzaamheden en bevat in ieder geval:
a. Tekeningen en berekeningen betreffende het tot stand gebrachte bouwwerk en de bijbehorende installaties, en een beschrijving van de toegepaste materialen en installaties, alsmede de gebruiksfuncties van het bouwwerk;
b. Gegevens en bescheiden die nodig zijn voor gebruik en onderhoud van het bouwwerk.
PS. Vastlegging van gebruikte materialen en de wijze waarop het werk is uitgevoerd is van belang; onderhoudsinstructies dienen verstrekt te worden.
Met de documenten uit het opleverdossier kan de rietdekker later ook (eenvoudiger) aantonen dat eventuele gebreken niet aan hem zijn toe te rekenen.
Van de hiervoor genoemde wijzigingen van het Burgerlijk Wetboek kan in sommige gevallen worden afgeweken als de opdrachtgever geen consument is. Onder consument wordt in dit verband verstaan een natuurlijk persoon die niet handelt in het kader van een beroep of bedrijf.
Conclusies
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen zal ertoe leiden dat van de rietdekker een goede vastlegging en onderbouwing zal worden gevraagd door de hoofdaannemer van:
- de kwaliteit van de door hem toegepaste materialen;
- de wijze waarop hij het werk heeft uitgevoerd;
- de wijze waarop en op welk moment hij heeft gewaarschuwd.
Hoe hieraan invulling gegeven wordt kan per geval en per bedrijf verschillen.
Om hier zelf sturing aan te geven kunnen rietdekkers:
- Hun modelovereenkomsten en algemene voorwaarden hierop aanpassen.
Bijvoorbeeld door hierin op te nemen welke stukken/informatie de rietdekker aanlevert en welke niet; - Model werkinstructies en controlerapporten tijdens de uitvoering van het werk te hanteren;
- Kwaliteitsverklaringen van leveranciers op te vragen;
- Model opleveringsformulieren te hanteren;
- Zo mogelijk gestandaardiseerde onderhoudsvoorschriften te gebruiken.
Wat kan de rietdekker aan de opdrachtgever aanleveren:
- Kwaliteitsverklaring rietdekker.
- Kwaliteitseisen en uitvoeringsrichtlijnen voor het rieten dak (schroef- of traditioneel dak).
- Model opleverdocument.
- Onderhoudsvoorschrift en/of concept onderhoudscontract.
Tot slot zou de rietdekker:
- Voor het werk opnames kunnen maken van de droge en dichte onderconstructie.
- Tijdens het werk foto’s maken van de voortgang, afdekking, steigerwerk, etc.
- Bij gereed zijn van het werk de belangrijkste parameters opnemen (Zoals Riet ABC BV doet tijdens een opleverkeuring).
Hierbij zal de Vakfederatie Rietdekkers haar leden ondersteunen (zie verder in dit Drijfbord).
Tot zover de (voornamelijk theoretische) achtergrond van de Wkb.
Toelichting Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
Vanaf 1-1-2024 voor nieuwbouw en de Wkb gaat vanaf 1 juli 2024 gelden voor verbouwingen, mits op basis van een “onafhankelijke toetsing” duidelijk is dat er genoeg kwaliteitsborgers en geen andere obstakels zijn, aldus de minister. Gemeenten blijven tot 1-1-2025 verantwoordelijk voor vergunning-plichtige verbouwingen. Voor nieuwbouwprojecten geldt wel dat kwaliteitsborgers de projecten na 1 januari 2024 toetsen.
wat betekent dit voor de rietdekbedrijven
Dit betekent voor rietdekbedrijven dat zij in principe voor elk bouwwerk die gegevens moeten aanleveren die de kwaliteitswaarborger vraagt. Dat kan onder anderen zijn:
- Een document (verklaring) dat de onderconstructie geschikt is voor het te dekken rietpakket.
(al is dit meestal het werk van de aannemer. U als vak deskundige moet het wel goedkeuren) - Een document (verklaring) waarin staat wat de kwaliteit van het rietdekwerk is.
- Een (oplever- of gereedmeldings) document wanneer het werk gereed is.
- Een kwaliteitsverklaring rieten dak dat omschrijft wat geleverd is.
Dat alles kunnen officiële documenten zijn op het briefpapier van het rietdekkersbedrijf met handtekening of een simpele e-mail. Doe dit alles zo simpel mogelijk. Geef de kwaliteitsborger wat hij vraagt, maar niet meer.
Veelal zult u slechts te maken hebben met uw opdrachtgever, wat voor nieuw werk vaak een aannemer is. De aannemer zal allerlei zaken aan moeten leveren aan de kwaliteitswaarborger. Deze info zal hij moeten halen bij zijn onderaannemers (de vakspecialisten) dus ook bij u als rietdekbedrijf.
Daarnaast staat er in de wkb dat u:
- Verantwoordelijk blijft voor alle gebreken in uw werk. Ook voor de gebreken die niet bij de oplevering geconstateerd zijn en die pas later aan het licht komen.
(Hoe ver en lang de klant hier daadwerkelijk een beroep op kan en zal doen zal de praktijk moeten uitwijzen. Het wachten zal daar zijn op nieuw gecreëerde jurisprudentie). - Als u als vakspecialist vaststelt dat er ergens iets niet klopt, dan moet u daarvoor uw opdrachtgever waarschuwen. Dat was altijd al zo, maar nu is er in de wet aan toegevoegd dat dit waarschuwen altijd schriftelijk moet gebeuren. (Bijvoorbeeld voor een onderconstructie die niet goed genoeg is).
- De aannemer moet een opleverdocument voor de eindgebruiker (de gebouweigenaar) aanleveren. Dus kan de aannemer van u eisen dat u een onderhoudsinstructie levert voor het rieten dak.
De Vakfederatie zal alle documenten die u als Vakfederatie lid nodig heeft “in Word” op de Internet ledensite beschikbaar stellen. U kunt deze documenten met een klik van de muis downloaden en voor uw bedrijf passend maken.